25 Nisan 2015 Cumartesi

Galton Kutusu

Galton kutusu ünlü İngiliz istatistikçisi Francis Galton (1822-1911) tarafından hazırlanmış bir deney/öğretim aletidir ve amacı hatalar kuralı ve normal dağılım konularını pratik olarak göstermektir. Galton bu alete alaycı bir ifade ile quincunx adını vermiştir ve diğer bazı kişiler tarafından fasulye makinesi olarak anılmaktadır.
Bu aletin bir dikey tahtadan arkası ve açık veya camdan önü bulunmaktadır; üstünde küçük bilyelerin (veya fasulyelerin) alet içine dökülmesi için bir huni bulunmakta; içine yatay sıralarla çiviler çakılmıştır ve altta ise bilyelerin birer birer içlerinde toplanması için (Galton'un kendi aletinde bir bilye eninde olan) dikey kutucuklar dizi ile konulmuştur. Deney sırasında bilyeler huniden aletin içine dökülürler; aşağıya düşerlerken çakılı çivilere çarpıp sağa sola dağılırlar ve en sonunda alttaki kutucuklar içinde toplanırlar. Deney sonunda görülmektedir ki, eğer çok sayıda bilye kullanılırsa, sıralı kutucuklar içindeki bilyelerin yükseklikleri bir normal dağılım yani bir çan eğrisi şekli göstermektedir